Katedra La Seu w Palmie
Katedra La Seu w Palma de Mallorca to zdecydowanie najwspanialsza budowla na całej wyspie. Zadziwia niezwykłymi rozmiarami oraz architektonicznym rozmachem. Dawniej stała ona na samym brzegu i dlatego nazywano ją Katedrą Morza. Niestety fale podmywały jej mury i zdecydowano się na odseparowanie świątyni od linii brzegowej. Aby jednak nadal mogła odbijać się w wodzie, powstało u jej stóp sztuczne jezioro. Mimo gotyckiego charakteru jej wnętrze jest niezwykle jasne. Efektowne witrażowe rozety oraz wysokie okna nadają świątyni niezwykłego klimatu i uzasadniają jej kolejną nieformalną nazwę: Katedra Światła.
 |
| Zamek królewski La Almudaina (z lewej) i katedra La Seu widziane od strony morza. |
Historia powstania
Katedra powstała z inicjatywy króla Aragonii Jakuba I. Była owocem jego wdzięczności za wysłuchanie modlitw, w których prosił o ocalenie swojej floty z wielkiego sztormu. Działo się to w czasie jego wyprawy na Majorkę, której celem było odbicie wyspy z rąk Maurów. Budowę katedry rozpoczęto w 1229 roku w miejscu dawnego meczetu. W XIV wieku mocno zmodyfikowano jej plan architektoniczny, przez co budowla stała się wspaniałym przykładem śródziemnomorskiego gotyku. Poświęcenie katedry miało miejsce w 1601 roku. Kolejne, znaczne modyfikacje świątyni były następstwem trzęsienia ziemi, które nawiedziło Majorkę w 1851 roku. Znaczący udział na początku XX wieku miał w nich Antoni Gaudi, genialny kataloński architekt.
 |
| Widok na katedrę od strony południowej. Po środku fasady widać Portal del Mirador. |
Architektura
Katedra La Seu jest perłą katalońskiego gotyku. Strzelista, efektowna, a jednocześnie bardzo jasna. Wspaniałą grę świateł we wnętrzu zapewniają potężne witrażowe rozety. Największa z nich (nazywana Okiem Gotyku) ma ponad 100 m2 powierzchni i jest pod tym względem druga na świecie. Katedra znajduje się też na trzecim miejscu na świecie w kategorii wysokości nawy głównej. Wynosi ona 44 metry. Wyższe są tylko świątynie gotyckie w Beauvais i Mediolanie.
 |
| Niezwykle efektowna główna nawa katedry (44 m wysokości). Na górze rozeta Oko Gotyku (ponad 100 m2 powierzchni). |
Portale wejściowe
Bardzo efektownie prezentują się potężne bramy wejściowe do katedry. Na południowej fasadzie świątyni (od strony morza), znajduje się piękny Portal del Mirador zwany Portalem Apostołów.
 |
| Przepiękny Portal del Mirador. |
Zaprojektowany pod koniec XIV wieku został ozdobiony został rzeźbami przedstawiającymi sceny z "Ostatniej Wieczerzy". Przy jego wykończeniu pracował wielu wybitnych artystów, między innymi Jean de Valenciennes czy Guillem.
Kolejną efektowną bramą katedry, jest położny na wprost ołtarza głównego Portal Mayor. Znajduje się ona na fasadzie sąsiadującej z zamkiem królewskim La Almudaina.
 |
| Fasada główna katedry z Portalem Mayor. |
Fasada ta powstała w wieku XIX, po trzęsieniu ziemi w roku 1851. Wyraźnie różni się ona od całej kompozycji katedry i w jakimś stopniu odcina od pozostałej tkanki świątyni. Sam architekt, pochodzący z Madrytu Peyronet, miał być niezadowolony ze swojego projektu tuż po jego realizacji, gdyż zaburzył on ciągłość i zależność między rozetami.
Antonio Gaudi
Wielki wpływ na aktualny kształt katedry miał wybitny kataloński architekt Antonio Gaudi. W roku 1889 ówczesny biskup Pere Joan Campins powierzył mu zadanie wykonania niezbędnych prac renowacyjnych świątyni. Był on wielkim orędownikiem talentu Gaudiego. W 1903 roku architekt przedstawił swój projekt zmian. Obejmował on przeniesienie chóru, rozświetlenie wnętrza katedry, dodanie ozdób z kutego żelaza i ozdobienie ołtarza głównego oryginalnym baldachimem. Ten ostatni miał według wizji artysty mieć kształt korony cierniowej złożonej z ośmiu ramion. Gaudi zdążył wykonać jednak tylko jedno ramię, reszta została dokończona w późniejszym okresie według projektu słynnego architekta, jednak z użyciem dużo prymitywniejszych materiałów.
 |
| Baldachim w kształcie korony cierniowej nad głównym ołtarzem katedry. Zaprojektował go i częściowo wykonał sam Antonio Gaudi. |
Olbrzymią zmianą było rozjaśnienie wnętrza katedry poprzez odtworzenie zamurowanych wcześniej okien, dodanie wspaniałych witraży. Wprowadził w ten sposób do surowego gotyckiego wnętrza, uwielbianą przez siebie grę świateł. Kolejnym charakterystycznym elementem wnętrza stały się piękne kute z żelaza kandelabry, które do dziś ozdabiają potężne filary katedry.
 |
| Kute świeczniki umocowane na filarach, wykonane zostały według projektu Antonio Gaudiego. |
Niestety w roku 1914 Gaudi porzucił prace przy majorkańskiej świątyni. Złożyła się na to śmierć biskupa, który był wielkim zwolennikiem talentu Gaudiego oraz z spór z przedsiębiorcą realizujący zmiany we wnętrzu świątyni.
Miquel Barcelo
Znakomity hiszpański malarz i rzeźbiarz specjalizujący się w pracach terakotowych i ceramicznych. Został uhonorowany możliwością zaprojektowania Kaplicy Najświętszego Sakramentu w katedrze La Seu. Wykonał on tam potężny ceramiczny mural, który przedstawiał owoce morza oraz owoce ziemi.
 |
| Owoce morza z znajdujące się po lewej stronie kaplicy wykonanej przez Barcelo. |
Zastosował ciekawą technikę polegającą na wypychaniu kształtów do wnętrza świątyni. Podobno figura Jezusa znajdująca się w centrum kaplicy to tak naprawdę kształt ciała samego artysty.
 |
| Centralna część kaplicy z figurą Jezusa. |
Niezwykle efektownie prezentują się także okna w tej części świątyni, dodając jeszcze większej oryginalności całemu dziełu Barcelo.
 |
| Oryginalne okna w Kaplicy Najświętszego Sakramentu. |
Biskup Gil Sanchez Muñoz
Kapłan urodzony w 1369 w Teruel w Aragonii. Piastował urząd biskupa Majorki. Nie był człowiekiem lubianym zarówno pośród wiernych jak i innych księży. Za jego czasów na Majorce doszło do przymusowego ochrzczenia całej miejscowej społeczności żydowskiej. Był człowiekiem na tyle wścibskim, że nawet po śmierci chciał wiedzieć, o czym radzą inni kapłani za zamkniętymi drzwiami. Jako biskup, mógł wybrać sobie miejsce wiecznego spoczynku i wskazał na kapitularz katedry w Palmie, w którym odbywały się właśnie narady kleru. Gdy zmarł w 1446 roku, pochowano go w pozycji siedzącej na krześle, żeby lepiej słyszeć o czym mówią księża podczas zebrań. Taka była jego ostatnia wola. Ostatecznym wyjściem z sytuacji okazało się wybudowanie drugiego kapitularza po sąsiedzku i przeniesienie tam posiedzeń rady kościelnej.
 |
| Miejsce wiecznego spoczynku biskupa Majorki w kapitularzu katedry. Został pochowany w pozycji siedzącej. |
Jak już wspomniałem, biskup Muñoz był człowiekiem powszechnie pogardzanym i nienawidzonym, ze względu na twarde rządy, które sprawował na Majorce. Istnieje legenda, która mówi, że dopóki nad jego grobowcem wisieć będzie jego kapelusz, dopóty człowiek ten nie pójdzie do nieba.
 |
| Kapelusz biskupa Majorki, wiszący po dziś dzień u powały kapitularza. |
Wspomnienie tego, jak złym człowiekiem był, jest wciąż żywe, dlatego kolejne pokolenia dbają o to, by nakrycie głowy biskupa wisiało bezpiecznie pod powałą dawnego kapitularza, w którym jest pochowany.
Świetlne cuda
Dwa razy w roku (2 lutego i 11 listopada) można stać się świadkiem niezwykłego widowiska we wnętrzu katedry. Światło wschodzącego słońca przedostaje się przez największą witrażową rozetę i pada na ścianę wewnątrz świątyni, precyzyjnie pod rozetą znajdującą się w głównej fasadzie.
Drugi ze świetlnych cudów obserwować można jedynie na zewnątrz katedry. W dniach 20-23 grudnia (podczas przesilenia zimowego) poranne światło przechodzące przez główną rozetę witrażową świeci wprost na rozetę znajdującą się na przeciwległej ścianie, co tworzy zapierającą dech wspaniałą kombinację kolorów.
Więcej o katedrze
W sieci znaleźć można bardzo wiele informacji na temat katedry La Seu. Najciekawsze z nich zamieściłem na liście poniżej: